Рекурсия

Функция өз ішкі кодында басқа функцияны пайдалана алады. Мысалы, функция өзін өзі шақыра да алады, ондай функция рекурентті немесе рекурсивті функция деп

аталады.Факториалды табу функциясын өзін-өзі пайдаланатын етіп былай қолдана аламыз:

function fact2($m) {

if($m==0) return 1;

else return $m*fact2($m-1); }

Мұнда fact2 функциясы өзін өзі пайдаланып тұр. Ол мына теңдік негізінде жасалған n!=n*(n-1)!.

function fact2($n) {

if($n!==0) return 1;

else return $n*fact2($n-1); }

define ("n", 6);

for ($k=0; $k<=n; $k++)

{$p=fact2($k);

print " $k! = ". $p. " <br>";

}

53. PHP тіліндегі Require және include операторларын пайдалану. Функцияларды жеке файлға жазу.

Қолданушы функциялары программаның (файлдың) басында жазылады немесе басқа бір жеке файлда орналасады. Тіл ережесі бойынша қолданушы функциясы программаның кез келген жерінде (функцияны шақырудан кейін де) орналаса береді. Мысалы:

$var1 = 5;

$var3 = f_sum($var1); // $var3 айнымалысына 7 саны меншіктеледі

echo "var3 = ". $var3;

function f_sum($x,$y=2) {

return ($x+$y); Нәтижесі: var3 =7

}

Require және include операторлары.Егер қолданушы функциясы жеке бір файлға жазылатын болса, онда оны іске қосу үшін екі оператор – require және include қолданылады.

Олардың жазылу форматтары төмендегідей:

require(<файл аты>);

require <файл аты>;

include(<файл аты>);

include <файл аты>;

Алдыңғы мысалдағы f_sum() функциясын жеке script.inc файлына орналастырып, оны require операторы арқылы іске қосайық.<html>

<head> <title> Функция </title> </head>

<body>

?php

require ("script.inc");

$var1 = 5;

$var2 = f_sum($var1);

echo $var2;

</body>

</head>

Script.inc файлын Блокнот арқылы құруға болады. Ол файлдың кеңейтілуі (типі) кез келген түрде бола береді, бірақ көбінесе оны inc (include) немесе php деп жазу қалыптасқан.

Егер қосылатын файлда РНР кодтары болатын болса, типі.рнр болуы тиіс, әйтпесе ол файл коды жай HTML мәтіні түрінде шығарылып, қате кеткені жайлы мәлімет шығады.

РНР кодтары арқылы жоғарғы және төменгі колонтитулдар жасауға да болады.

Интерпретатор require операторын кездестіргенде қосылатын файлды программаның құрамына ол орындалғанға дейін кіргізіп қояды. Яғни require операторында көрсетілген файл міндетті түрде программаға қосылады. Егер файл қосыла алмайтын жағдай туындаса, программа жұмысы тоқталатын болады.

require операторы орнына include операторын қолдануға болады. Ол да осы функцияларды орындайды, бірақ ол программаға қосымша кодты сценарийдің орындалуы кезінде қосады. Мысалы:

if ($n==1) {

include("file1.inc");

}

else { include("file2.inc");}

Мұнда айнымалысының $n мәніне байланысты file1.inc немесе file2.inc файлы жүктеледі. Бірақ require операторын қолданған кездегі тәрізді екеуі де жүктелмейді.

Егер қосылатын файл табылмаса, опеатор қате жайлы мәлімет шығарады да, программа ары қарай орындала береді.

include операторы файл оқылса, true мәнін, әйтпесе false мәнін қайтарады. Қате туралы мәліметті ескермей,

ары қарай жұмыс істей беру үшін @ операторы қолданылады. Мысалы:

?php

if (@include("script.inc")) {

$var1=5;

$var2= f_sum($var1); echo $var2; }

require ("footer.inc");

54. php тіліндегі Cookies пайдалану.

Cookies дегеніміз сервердің ақпараттарын пайдалана отырып, қолданушы (клиент) браузеріне жіберілетін шағын мәтіндік файл, ол сол клиенттің өзіндік белгісі ретінде қарастырылады. Сол белгі арқылы сервер клиенттің кім екенін анықтап біліп отырады. Сонымен, cookies-ті web-серверлер пайдаланушыларды бір-бірінен ажыратып, солар туралы мәлімет жинақтап отыру үшін қолданады.

Мысалы, тұтынушы интернеттегі сайтқа кіру кезінде өз логинін енгізсе, сервер оның бұрын осы сайтта неше рет болғанын біліп отырады.

Cookies мәліметі клиент компьютерінде сақталады да, ол осы сайтқа келесі жолы кірген кезде, іске қосылып жүктеледі. Cookies мәліметі пайдаланылмайтын жағдайда, оны web-браузер параметрлерін орнату арқылы алып тастауына болады. Cookies мәліметін жазу үшін Setcookies функциясы қолданылады. Оның жазылу форматы:

Setcookies (<Аты>,<Мәні>,[<Өмірлік мерзімі>], [<Жолы>], [<Домені>], [<Берілу тәсілі>]);

Параметрлердің бірсыпыра бөліктерін жазу міндетті емес. Егер онда <Өмірлік мерзімі> көрсетілсе, онда ол web-браузер жабылысымен өшіріліп кетеді.

Мысалы:

<?php

Setcookies("var1", "12");

Setcookies("var2", "15", time() + 86400);

Соңғы өрнек cookies мәліметін бір-ақ күн сақталатын етеді.

Cookies мәліметі клиент компьютерінде сақталады да, ол осы сайтқа келесі жолы кірген кезде, іске қосылып жүктеледі.

Cookies мәліметі пайдаланылмайтын жағдайда, оны web-браузер параметрлерін орнату арқылы алып тастауына болады.

Cookies мәліметін оқу былай орындалады:

echo $var1;

echo $_COOKIE["var1"];

echo $_COOKIE["var2"];

echo $HTTP_ COOKIE_VARS["var1"];

echo $HTTP_ COOKIE_VARS["var2"];

Барлық орнатылған cookies мәліметтеріне қол жеткізу үшін HTTP_ COOKIE орта айнымалысын пайдалану керек.

$cookies = $HTTP_ COOKIE;

$cookies айнымалысы құрамында сөз тіркесі болады, онда орнатылған барлық аты = мәні тәрізді жұптар нүктелі үтір арқылы бөлініп көрсетіледі.

"var1=12; var2=15“

Cookies мәліметін өшіру үшін өтіп кеткен дата берілген cookies орнату керек.

Мысал ретінде сайтты оқырманның қарау жиілігін санайтын код құрайық.

<?php

if (!isset($id_count)) $id_count = 0;

$id_count++;

SetCookie("id_count", $id_count, 0x6FFFFFFF);

echo "<Сіз бұл ресурсты $id_count рет қарадыңыз ";

Cookies мәліметін өшіру үшін өтіп кеткен дата берілген cookies орнату керек.

• Егер cookies ортасында ұлттық әріптерден (орысша, қазақша) тұратын сөз тіркестері бар болатын болса, оны басқаша, мысалы, UrlEncode() функциясы арқылы кодтап шығу керек. Оны кері бағытта кодтау үшін UrlDecode() функциясы қолданылады.

• Cookies ортасында жиымдарды сақтау Serialize() функциясы арқылы орындалады. Қайтадан жиымды қалпына келтіру үшін Unserialize() функциясы қолданылады.

Cookies мәліметін сервер қолданушының сайт ішінде қандай әрекеттер істегенін бақылау үшін де пайдалана алады. Бұл көбінесе статистикалық мәлімет жинақтау үшін қолданылады да, оларды кейіннен жарнама тарататын фирмалар өз мақсатында кең пайдаланады.

55. Web-парақ терезесінде сырғымалы жол жасауға есеп.

<html>

<body>

<h1><marquee>Hello!!</marquee><h1>

</body>

</html>

56. Web-парақ терезесін 5-6 фреймге бөлуге есеп. Фреймде сурет орналастыру, фрейм жақтау сызықтары қалыңдығын, жақтау сызығы түсін беруге есеп.

<html>

<frameset rows="50%,50%" border="10" bordercolor="red">

<frameset cols="30%,30%,*">

<frame src="1.jpg">

<frame src="2.jpg">

<frame src="3.jpg">

</frameset>

<frameset cols="50%,50%">

<frame src="4.jpg">

<frame src="5.jpg">

</frameset>

</html>

57. Web-парақ терезесінде анықтамалық тізім құруға есеп. Жол мәтіндері әр түсті болатын болсын.

<html>

<body>

<dl>

<dt><font clor=red">HTML</font>

<dd>Blablablabla

<dt>SITE

<dd><font color="white">Blablabla</font>

</dl>

</body>

</html>

58. Web-парақ терезесінде бірнеше жол, бірнеше бағанадан тұратын кесте тұрғызу, жол мәтіндері, фондары әр түсті. Кестенің жақтау сызықтарының қалыңдығын, жақтау сызығы түсін өзгерту.

<html>

<body>

<table border="2" bordercolor="red">

<tr><th bgcolor="red">1</th><th bgcolor="black">2</th></tr>

<tr><td bgcolor="red">3</td><td bgcolor="red">4</td></tr>

</table>

</body>

</html>

59. Web-парақ терезесінде маркерленген, реттелген тізім құруға есеп. Тізім мәтіндері, фоны әр түсті болуы керек. Маркерлер де әр түрлі болатын болсын.

<html>

<body>

<ul type=disc>

<font face="Kz Arial" color="red">

<li>A

<li>B

</font>

</ul>

<ul type=circle>

<font face="Verdana" color="blue">

<li>C

<li>D

</font>

</ul>

<ol type=1>

<font face="Helvetica" color="white">

<li>1

<li>2

</font>

</ol>

<ol type=A>

<li>3

<li>4

</ol>

</body>

</html>

60. Web-парақ терезесінде нөмірленген тізім құру. Тізім мәтіндері, фоны әр түсті болуы керек.

<html>

<body>

<ol>

<ol type=1>

<font face="Helvetica" color="white">

<li>1

<li>2

</font>

</ol>

<ol type=A>

<li>3

<li>4

</ol>

</body>

</html>

61. Web-парақ терезесінде нөмірлері латын әріптерімен берілген тізім құру.

<html>

<body>

<ol>

<ol type=1>

<font face="Helvetica" color="white">

<li>1

<li>2

</font>

</ol>

<ol type=A>

<li>3

<li>4

</ol>

</body>

</html>

62. Web-парақ терезесінде Экранға координаттары берілген суреттер орналастыру.

<html>

<body>

<img src=1.jpg style="position:absolute;left:100px;top:50px;">

<img src=2.jpg style="position:absolute;left:500px;top:100px;">

</body>

</html>

63. Web-парақ терезесінде жеке терезе ашу. Оның көлемі берілген болсын. Терезеде аспаптар тақтасы, меню жолы, т.б. болатын болсын.

<html>

<body>

<script>

var win=open("slon.jpg","","width=320,heidht=260"+"resizable=0,scrollbars=1"+"menubar=0,location=1"+"status=0,toolbar=no");

</script>

</body>

</html>

64. Web-парақ терезесінде жалауша, батырма жасау, олардың бірін алдын ала таңдау. Оларды тазалайтын батырма жасау.

<html>

<head>

<title>64</title>

</head>

<body>

<br> Аймақты таңдаңыз:

<select name="region">

<option selected value="west"> батыс

<option value="east"> шығыс

<option value="south"> оңтүстік

<option value="north"> солтүстік

</select>

<br>

Сіз қазақсыз ба?

<br>

<input type="radio" name="yes" value="yes" checked>иә

<input type="radio" name="yes" value="no" >жоқ

<input type="radio" name="yes" value="know" >білмеймін

<br>

<input type="reset" value="Тазарту">

<br>

</body>

</head>

65. Web-парақ терезесінде гиперсілтемесі бар web-парақ жасау. Сілтемені суретке, мәтіндік файлға жасау.

<html>

<head>

<title>65</title>

</head>

<body>

<a href="XxX.html"><img src=".jpg" align="right" alt="1"></a>

<a href="XxX.html">XxX</a>

</body>

</head>

66. Web-парақ терезесінде құрамында суреттері бар web-парақ жасау. Суреттер, түсініктеме мәтін терезенің көрсетілген шетінде орналасатын болсын.

<html>

<head>

<title>66</title>

</head>

<body>

<img src=".jpg" align="right" alt="1">

<img src=".jpg" align="right" alt="2">

<img src=".jpg" align="right" alt="3">

<img src=".jpg" align="right" alt="4">

</body>

</head>

67. CSS анықтаулары тағайындалған мәтіні бар терезе құру. Әр абзацтың символдары әр түсті, жоларалық интервалы, туралануы, символдар ара қашықтығы берілуі тиіс.

<html>

<head>

<title>69</title>

<style>

Main

{

color: blue;

line-height: 1.5;

text-align:justify;

letter-spacing: 5px;

}

</style>