Взаимоотношения между организмами, через которые в экосистеме происходит перенос энергии вещества

168. Пессимум белдемі дегеніміз

ағза қаналған жағдайда тіпшілік ете алатын шектегі факторлардың үлкен немесе кіші топтары

Большие или меньшие группировки воздействия факторов, в пределах которых организм может существовать в угнетенном состоянии

169. Биогеоценоз терминін кім енгізді

В.Н. Сукачев;

170. Гетеротрофтық ағзаларға жататындар

живые и большая часть микроорганизмов – тірілер және микроорганизмдердің көп бөлігі

171. Атмосфера ауасының қалыпты қысымы

760 мм.рт.ст.

172. Атмосфера ауасы құрамындағы азот:

78%

173. Атмосфераның озон қабатының аса маңызды қызметі

Жер бетін күннің қысқа толқынды ультракүлгін сәулелерінен қорғайды

жер бетіндегі тіршілікті сақтайды

174. 2 қауіптілік категория өндірістерінің ластағыш заттарының қосынды шығарылымы бүкіл қалалық шығарылымдадың

қандай мөлшерін құрайды: 30-36%

175. 1 қауіптілік категория өндірістерінің ластағыш заттарының қосынды шығарылымы бүкіл қалалық шығарылымдадың

қандай мөлшерін құрайды: 50% жоғары

176. 4 қауіптілік категория өндірістерінің ластағыш заттарының қосынды шығарылымы бүкіл қалалық шығарылымдадың

1 - 5%

177. 3 қауіптілік категория өндірістерінің ластағыш заттарының қосынды шығарылымы бүкіл қалалық шығарылымдадың

10-15%

178. Табиғи ауа құрамында болмайтын қоспаларды енгізу

Аэрополлютанттар немесе атмосфералық ауаны ластау

179. Бейімделудің морфологиялық типіне не жатады?

Ағза құрылымының ерекшелігі

180. Бір ағза екінші ағзаның ұлпаларымен немесе шырынымен қоректену есебінде тіршілік ететін биологиялық қарым-қатынас

Паразиттілік

181. Популяция дегеніміз

белгілі бір ареалды алып жататын бір түрдің дараларының жиынтығы

группа особей одного вида занимающих определенный ареал;

182. Ортақ генофонд иелері мен нақты территорияны алып жатқан бір түр дараларының жиынтығы қалай аталады? Популяция

183. Қайсы экожүйе болады?

энергия ағынымен және заттар айналымымен біріктірілген тірі ағзалар қауымдастығы мен физикалық қоршаған орта

Сообщество живых организмов и физическая среда обитания, объединенные потоком энергии и круговоротом веществ -

184. Биосфера дегеніміз:

Ғаламдық экожүйе, тіршілік қабығы. Тіршілік иелері мен тіршілік көздерінің жер бетіндегі белгілі бір қабаты

185. «Экожүйе» терминін кім ұсынды?

А.Тенсли;

186. Қайсы жауап дұрыс - экология – ол тірі ағзалардың бір-бірімен және қоршаған ортамен өзара қарым-қатынасы туралы ғылым

187. күн радиациясы Жердегі барлық тіршілікке бастапқы көз болады

188. Биосфера туралы ілімнің негізін қалаушы

В.И. Вернадский;

189. "Экология" терминін кім ұсынды Э.Геккель

190. Аутэкология нені зерделейді

жеке ағзалар немесе жеке түрлерді индивидуальные организмы или отдельные виды

191. Аэрополлютанттар – нені ластайтын заттар - Атмосфералық ауаны

192. Атмосфераның табиғи ластану көзі - Вулкандар мен гейзерлер

193. Атмосфераға СО (көміртегі оксиді) қосып ластау қандай ластауға жатады?

Транспорттық ластану

194. Фотохимиялық үрдістер нәтижесінде атмосфераның төменгі қабатында қандай заттектер түзіледі?

О₃

195. Өнімді үгіту технологиялық үрдісі кезінде түзілетін өнеркәсіптік шаң қалай аталады?

Механикалық шаң (дезинтеграция шаңы)

196. ЖЭО-да қазбалы отынның толық жанбауы қандай зат түзілуінің көзі болады?

SO₂

197. Өнеркәсіптік шығарылымдар құрамына енетін қатты жоғарыдисперсті көміртегі қалай аталады?

Возгондар

198. Тыңайтқыштар мен нитраттар өндіру үрдісі қандай заттың түзілу көзі болады

ΝO_x

199. Бейімделудің мінез-құлықтық типіне не жатады?

Шұғыл қимылдар, тығылу

200. Бір-біріне пайда әкеле отыра әр түрге жататын екі ағзаның бірігіп тұру, биотиялық қарым-қатынасы

Симбиоз

201. Гомеостаз дегеніміз

Экожүйенің қозғалмалы тепе-теңдік қалпы;

Жүйенің ішкі динамикалық тепе-теңдігі, өзін-өзі реттеуінің тұрақтылығы мен оның зат-энергетикалық құрамының қалпына келу жағдайы;

Состояние внутреннего динамического равновесия системы, поддерживающее регулярным восстановлением ее вещественно-энергетического состава и постоянного функционирования саморегуляции

202. Төмендегі аталған экологиялық факторлардың қайсысы биотикалық факторға жатады

203. тұрақты факторларға жатады: атмосфераның құрамы мен қасиеттері, жердің тартылысы

204. Фитогенді, зоогенді және де басқа да ағзаларға әсер ету жиынтығын құрайтын топ

биотикалық

205. Территорияның батпақтануы, су қоймаларын шөп басуы және климаттың жылыну үрдісі... жатады

бағытталған іс-әрекетке

206. Белгілі бір түрдің тіршілік етуі үшін аса қолайлы экологиялық факторлардың қарқындылығы қалай а

экологиялық жайлылық аймағы

207. Бейімделу диапазоны кең түрлерталады

эврибиоттық

208. Ағза шыдамайтын мән қалай аталады

критикалық

209. Экологиялық валенттілігі төмен болатын ағзалар қалай аталады

стенобиоттық

210. Салыстыру кезінде қажеттіліктердің артық немесе кем болуы, ағзаның дамуын тежейтін факторлар қалай аталады

211. Бояу, оқ-дәрі және типографиялық қорытпа өндірісінде қай зат түзілу көзі болып табылады Pb

212. Транспорттың қай түрі елді-мекеннің атмосфералық ауасына көп мөлшерде зиянды заттарды шығарады

Автомобиль транспорттары Ауыр жүк автомобильдер

213. Қоршаған ортаға Pb (63%), SO₂ (85%) және СО (75%) түсуінің негізгі көздері

Өнеркәсіптік өндірістер мен автокөліктер

214. Берілген мекенде орналасқан барлық шығарындылар көздерінен құралатын атмосфераның жердің беткі қабатындағы зиянды заттың концентрациясы... деп аталады

Фондық

215. Техногенді күкірттің тотығының атмосферадағы формуласы («қышқыл жауын»)

2SO₂ +O₂+2H₂О ® 2H₂SO₄

216. Шекті рауалы концентрация (ШРК) – бұл

Ауада, суда, топырақта қатысуы бар зиянды заттардың адам денсаулығына зиянын келтірмейтін санитарлық-гигиеналық нормасы

Адам денсаулығына зиян келтірмейтін – ауада, суда, топырақ құрамындағы зиянды қоспалардың санитарлық гигиеналық нормасы

217. Төменде берілген өлшем бірліктердің қайсысы атмосферадағы зиянды заттардың концентрациясын өлшейді

мг/м³

218. Сульфидті кендерді металлургиялық өңдеу кезіндегі негізгі аэрополлютант

Күкірт диоксиді (SО₂)

219. Бір ағзаның тағам, су және кеңістіктік ресурстарды қолдана отырып, осы ресурстардың басқа ағзалар үшін қол жетімділігін азайтудың биотикалық өзара әсері қалай аталады

Бәсекелестік

220. Екі түрдің біреуі пайда табу мақсатында, бірақ ешқайсында басқаларға білінбейтін ағзалардың өзара әсері

Паразиттілік

221. Ағзаға әсер ететін бейорганикалық орта жағдайының кешені қандай топтарды құрайды

абиотикалық

222. Экологиялық минимум мен экологиялық максимум факторлары арасындағы диапазон қалай аталады

толерантнтылық шегі

223. Ағзалардың қауымдастықтағы функционалды жағдайы (кеңістіктік, трофикалық)

224. Екі ағзаның бір нәрсеге ұмтылуынан туындайтын өзара әрекеттесуі

Симбиоз

225. Шығын келтірумен түрлердің арасындағы өзара әсерлер қалай аталады

Жыртқыштылық

226. Бір түрдің басқа түрдің есебінен өмір сүретін түраралық қатынастар қалай аталады

Паразиттілік

227. Селбесу (симбиоз) – дегеніміз

Екі ағзалардың әр түрлерінің бірігіп өмір сүріп, бір-біріне пайда әкелетін биотикалық әсерлесуі

228. Ағзаның өзі үшін тиімді пайда табу, ал басқа ағзалар үшін оның маңызы жоқ құбылыс қалай аталады

Комменсализм

229. Қай орта тіршілік ортаның құрамына қате енгізілген

230. бейорганикалық қосылыстардан органикалық заттарды өндіретін –продуценттер, яғни автотрофтар мен хемотрофтар

231. Озон тесіктерінің түзілуінде хлорфторкөмірсутектердің (ХФК) (СF₂Cl₂) ролі

- Катализатор ретінде озонның 100 мыңдаған атомын бұзуға қабілетті

 

232. Қазақстан Республикасында азоттың қос тотығының (NO₂) орташа күндік шекті рауалы концентрациясы (ШРК) (мг/м³)

0,04

233. Негізгі аэрополлютанттар

Көміртек СО, күкірт қостотығы – SO₂, азот тотығы – NO_х, көмірсутектер С_хН _у

234. Парниктік эффект құбылысының түзілуіне әсер ететін аэрополлютанттар

СО₂, СО, СН₄, NO_х, ХФУ

235. Қазақстан Республикасында күкірттің қос тотығының (SO₂) орташа тәуліктік шекті рауалы концентрациясы (ШРК_о.т., мг/м³) 0,05;

236. Тез арада тітіркендіргіш әсер көрсететін заттар үшін қандай норматив бекітіледі

ПДК_{м.р ШРК максималды бір реттік /бір жолдық} ШРК_м.б.

237. Екіұшты ұзақ уақыт тыныс алғанда зиянды әсер ететін заттар үшін қандай норматив бекітіледі

ШРК _о.т

238. Шектелген уақыт аралығында келісілген санитарлық нормалардың ауадағы мөлшерінің артуы, заттар шығарындыларының нормативі уақытша рауалды концентрация УКШ немесе ВСВ

239. Екі түрдің бір-біріне теріс әсер етуімен ерекшелінетін биотикалық ықпалдың қай типі

Бәсекелестік

240. Бір ағзаның екіншіні жеу кезіндегі биотикалық өзара әсер қалай аталады

Жыртқыштылық

241. Ағзалардың экожүйедегі тағамдық өзара қарым-қатынастары қандай түрде берілген

Авто және гетеротрофты

242. «Продуценттер» терминінің түсіндірмесін таңдаңыз

Күн энергиясын пайдаланып, бейорганикалық қосылыстар есебінде денесін құра алатын ағзалар

243. Консументтер дегеніміз

Гетеретрофты ағзалар бейорганикалық заттардан органикалық зат түзбейді бірақ бір органикалық затты басқа затқа айналдырады

244. Экожүйенің түрлік құрылымы дегеніміз

Түр мөлшері мен оның санының қатынасы

245. Биотикалық факторға жататынын көрсетіңіз

246. Ресейде экологияның дамуы үшін үлкен мәнге ие болған еңбектері бар ғалымдар

К.Ф.Рулье; Северцев Пржевальского

247. Кім және қашан ғылымға «биосфера» ұғымын енгізді

Эдуард Зюсс 1875ж

248. «Биосфера», «Тірі зат» еңбектері ірі ғалымдардың қайсысына тиесілі

В.И.Вернадский

249. Қоғамды қанағаттандыру үшін материалды қызметіне қатысушы табиғаттың күші мен денесі, элементтері

табиғатты қолдану

250. Тірі заттың энергетикалық функциясы негізделген

Жасыл өсімдік фотосинтезі

251. Санитарлық нормадан артпайтын, бір нүктелі көздерден уақыт бірлігінде шығарылатын, ластаушы заттардың мөлшерін анықтайтын норматив қалай аталады

Предельно-допустимый выброс (ПДВ) – шекті рауалды шығарылым ШРШ

252. Шекті рауалы концентрациясының шамасы бекітілмеген жағдайда, заттар үшін қандай норматив орнатылады

ӘЕДҚБ (ОБУВ)