Чытанне апавяданяу. Літаратура для чытання у пачатковых класах адлюстроувае жыцце,,, паказваючы у мастацкіх вобразах тыповыя характары, факты, з`явы. Мастацкі твор праз канкрытны вобраз дапамагае лепш убачыць і зразумець жыцце. Часта у творах падаюцца малюнкі прыроды. Мастакія творы багатыя выяуленчымі сродкамі: метафарамі, эпітэтамі, параунаннямі. Асноуная вартасць мастацкай літаратуры - яе ідэйнасць і вобразнасць.
Успрыманне мастацкага твора залежыць ад выразнасці чытання яго. Выразнае чытанне выклікае у дзяцей вобразныя уяуленні, думкі, пачуцці, настрой. У працэссе чэтання і аналізу мастацкага твора вядуцца назіранні за мовай, за некалькімі асаблівасцямі кампазіцыі твора.
На уроках чытання апавядання праводзяцца усе асноуныя віды заняткай:
· Падрыхтоучая работа
· Чытанне
· Гутарка з мэтай праверкі першага успрымання
· Работа з тэкстам
· Складанне плана
· Пераказ тэксту
· Заключная гутарка
· Падрыхтука да выразнага чытання
Пдрыхтоучая работа да чытання апавядання не павінна быць працяглаю. Кароткім паведамленнем ці гутаркай настаунік рыхтуе вучняу да успрымання твора. Перад чытаннем не трэба пераказваць змест апавядання.
|
|
Выразнае чытанне настауніка мае вялікае значэнне, асабліва для вучняу 1 і 2 класау – служыць вучням узорам чытання. Пасля першага чытання патрэбна правесці гутарку, каб праверыць, якія пачуцці выклікау у іх твор, як зразумелі ідэйную задумку пісьменніка. Можна паставіць такія пытанні: Чаму аутар так назвау твор? Калі вы радаваліся,сумавалі?
Пауторнае чытанне і мэтанакіраваная работа над усведамленнем усіх бакоу апавядання займае асноунае месца на уроку. У цэнтры увагі павінен быць твор, яго змест, вобразы, выяуленчыя сродкі, ідэя. Разбіраецца сюжэт.
Пасля разбру апавядання да яго можна скласці план, а потып падрыхтаваць пераказ.
Чытанне казак. Казка – адна з любімых жанрау мастацкіх творау. Дзеці любяць яе за жывацьапавядання, яркасць вобразау, выразнасць, за прастату зместу і за багатую каляровую народную мову. Казкі вучаць працавітасі, сціпласці, мужнасці, справядлівасці, высмеіваюць, асуждаюць насправядлівасць, сквапнасць.
Цэнтральны герой многіх казак – сціплы працаунік, спрытны, вяселы, смелы, мужны, просты чалавек. Казка характырызуецца кампазіцыйнай асаблівасцю: у ей есць зачын, пауторы, канцоука, часцей за усе поутараецца адзі асноуны эпізод.
Настаунік паказвае вучням кампазіцыйныя і мойныя асаблівасці казак, вучацьця вызначаць іх і адрозніваць казкі ад іншых мастацкіх творау. Казкі:
1)народныя - “Курачка”, “Не сілай, а розумам”, “Самае добрае”
2) аутарскія – В. Асееу “Верабейка”,М. Горкі “Цудоуная знаходка”, У.Дубоука “Пасля вясны”.
|
|
У пачатковых классах казкі пра жывел, чарадзейныя і бытавыя. На уроках праводзяцца гутаркі, выбарачнае чытанне, вуснае і графічнае маляванне, складанне плана, чытанне у асобах, расказванне казкі, інсценірванне, складанне казкі па аналогіі.
Працуючы з сказкай любога віду, настаунік звярта увагу вучняу на характар персанажау, на матывы іх паводзін і учынкау, вучыць выдзяляць вобразныя словы: поле чыстае, мора сіняе, змей страшэнны, трохгаловы; зауважаць парушэнне парадку слоу у сказе (інверсію): расла дзяучынка і вырасла, вярнууся сярэдні брат; тауталагічныя спалучэнні: жілі-былі, сцежкі-дарожкі.
Для таго каб дзеці зразумелі змест казкі, варта паказаць у ей супрацьпастауленні: злосная мачыха і добрая падчарыца.
Уся работа над казкай вядзекцца, як над рэалістычным апавяданнем.